VIII
dit jubileumjaar o.a. ook nog herdacht de Grondwets
herziening van 1848. Het Haags Jubileum-Comité bood
ter gelegenheid hiervan een gedenksteen aan, die in de
zijgevel van het paleis aan de Kneuterdijk werd onthuld.
Bij de manifestaties die in het jubileumjaar tot stand
kwamen en die bij de burgerij bijzondere weerklank
vonden, moeten nog worden genoemd de Haagse Ju-
bileum-sportfeesten, waarbij sportbeoefenaars op vele
gebieden een grote activiteit ontplooiden. Door de
hockeywedstrijd NederlandPakistan, de volleybal
wedstrijd NederlandAmerika (Ver. St. v. N.-A.), de
athletiekontmoeting Nederland—België en de water-
polowedstrijd NederlandFrankrijk waren deze sport
beesten internationaal getint.
Op waardige en uitbundige wijze heeft 's-Graven-
hage de onderscheidene jubilea en feestelijkheden ge
vierd. Nationaal en internationaal heeft de stad in de
belangstelling gestaan. Het Gemeentebestuur ontving
meer gasten en congresserenden dan ooit tevoren, in
overwegende mate uit het buitenland. Ook in het sterk
gestegen vreemdelingenverkeer kwam de internationale
belangstelling voor ’s-Gravenhage tot uiting.
Zo droeg dit bijzondere jubileumjaar vooral deze twee
kenmerken, die voor de verdere ontwikkeling van
's-Gravenhage van betekenis mogen worden geacht:
In de eerste plaats de bundeling van krachten uit alle
lagen en schakeringen der bevolking, resulterende in de
talrijke indrukwekkende manifestaties. Gelijk de Bur
gemeester constateerde in zijn Nieuwjaarsrede voor de
Gemeenteraad op 3 Januari 1949: „Zoveel bewijzen van
goede burgerzin zijn er geleverd, dat men wellicht de
hoop kan koesteren tot een grotere solidariteit te ge
raken, die het begrip „Hagenaar-zijn” een betere en ac
tievere inhoud zou kunnen geven.”
In de tweede plaats bracht het jubileumjaar meer
tekening in het karakter van 's-Gravenhage als cultu
reel en internationaal centrum. Behalve de internatio
nale belangstelling voor de feestelijkheden, moet hier
worden genoemd het Holland Festival dat, als begin
nende traditie, hechter in het Haagse vreemdelingen
seizoen werd verankerd. Duidelijk is gebleken, dat
's-Gravenhage op cultureel en internationaal terrein een
belangrijke rol kan spelen, aangepast aan de veranderde
tijdsomstandigheden, daarbij geholpen door haar lig
ging, aard en historie en gesteund door een belang
stelling van binnen en van buiten, waarvoor de stede
lijke overheid een open oog heeft.
