21
een beeld van deze ont-
1
GEMEENTEAPOTHEEK VAN 'S-GRAVENHAGE.
VERSLAG OVER HET JAAR 1954.
1941
1942
1943
1944
1945
1946
1947
1948
1949
1950
1951
1952
1953
1954
69
70
72
89
77
103
127
142
164
158
169
179
184
192
61
61
65
77
64
90
92
103
116
103
110
120
127
135
Inleiding.
In tegenstelling met het vorige jaar, toen veel aan
dacht besteed moest worden aan bijzondere werkzaam
heden, die verband hielden met de Rode-Kruis-hulp
aan de overstroomde gebieden, was het jaar 1954 een
jaar van intensieve arbeid aan de dagelijkse taak en aan
de interne problemen, die samenhangen met de wel
zeer snelle ontwikkeling op het gebied van de pharma-
cotherapie.
Ook in 1954 werden weer meer recepten gereedge
maakt dan in het voorafgaande jaarditmaal een stij
ging van 1,50 millioen tot 1,54 millioen. Men dient
daarbij in aanmerking te nemen, dat de alastrimepi-
demie in de eerste maanden van het jaar een verminde
ring van het aantal verpleegdagen tengevolge heeft
gehad, waardoor het aantal recepten nog enigermate
gedrukt is. Overzien we de receptencijfers van de laatste
jaren, dan valt wel sterk op, hoe bij een gelijkblijvend
aantal verpleegdagen het aantal gereed te maken recep
ten van jaar tot jaar blijft stijgen. Elke patiënt gebruikt
steeds meer geneesmiddelen in korter tijdsverloop, wat
ook wel begrijpelijk is gezien de veel intensievere be
handelingsmethoden, die de moderne geneeskunde na
de tweede wereldoorlog is gaan toepassen. Tegenover
een aanzienlijk kortere gemiddelde verpleegduur staat
dan ook een sterk gestegen verbruikscijfer voor medi
camenten per verpleegdag.
Onderstaand overzicht geeft
wikkeling.
Hieruit blijkt, dat berekend naar een gemiddelde
over alle ziekenhuizen en klinieken het aantal recepten
per verpleegdag sinds 1941 meer dan verdubbeld is,
terwijl dit aantal in grote ziekenhuizen met uitge
breide specialistische verzorging bijna verdrievoudigd
is.
Naast de invloed van het algemene prijspeil is deze
intensieve pharmacotherapeutische behandeling één
der oorzaken van de nog steeds toenemende kosten van
genees- en verbandmiddelen per verpleegdag. Een ande
re oorzaak is gelegen in de in vergelijking met vroeger
wel uitzonderlijk hoge kosten van nieuwe geneesmid
delen als penicilline, streptomycine, chloramphenicol,
aureomycine en terramycine, cortison, corticotrophine
e.d.
Zoals de laatste jaren gebruikelijk, volgen hierna
enkele cijfers over het verbruik van deze middelen.
Het penicillineverbruik steeg dit jaar slechts van
86 op 89,5 milliard eenheden (waarde 200.000).
Het streptomycineverbruik nam sterk toe van 33 kg
tot 49,4 kg (waarde ƒ73,600). Naast de oorspronkelijke
indicatie, t.w. tuberculose, wordt het de laatste jaren
ook als meer algemeen antibioticum, in combinatie
met penicilline toegepast.
Onder de,indruk van mogelijke gevaren daalde het
verbruik van chloramphenicol in 1953. Nu men zich
hierover echter een beter oordeel heeft kunnen vormen,
wordt het weer veelvuldiger voorgeschreven; in het
verslagjaar was het verbruik 20,9 kg (waarde 29.100)
tegenover 14 kg in 1953.
Aureomycine en terramycine hebben als zg. breed-
spectrum-antibiotica zeer snel ingang gevonden. In het
verslagjaar kwam hier nog bij het nauw verwante
achromycin tetracyn). Het verbruik van deze groep
is echter niet meer zo sterk toegenomen. Tegen 11 kg
in 1953 werd in 1954 13 kg verbruikt, voor een waarde
van 108.800. Hiervan werd 0,7 kg in injectievorm
een uitzonderlijk duur specialité gegeven (2 100
ampullen voor een bedrag van 30.800 tegenover 970
ampullen voor een bedrag van ƒ20.600 in 1953).
Van de nieuwe antibiotica dient het erythromycine
vermeld te worden, dat in 1953 zijn intrede deed en
van belang is voor de behandeling van infecties van
tegen penicilline resistente staphylococcen. Het ver
bruik was in het verslagjaar evenwel nog gering, t.w.
2 475 tabletten (v.j. 225) voor een waarde van ƒ3.100.
Vorig jaar deden eveneens hun intrede het viomycine,
dat gebruikt wordt bij tuberculeuze aandoeningen en
het polymyxine dat in het bijzonder bij de bestrijding
van pseudomonas-infecties toepassing vindt. Van vio
mycine werden in het verslagjaar 433 flacons a 1 gm
gebruikt (v.j. 225) voor een waarde van 5.500, van
polymyxine 22 flacons a 50 mg (v.j. 50 flessen) voor een
waarde van 275,
Te zamen vertegenwoordigen de antibiotica een
aankoopwaarde van 420.400, overeenkomend met
39,2% van het totale bedrag voor geneesmiddelen.
Door de aanzienlijke prijsdaling van penicilline ligt
dit bedrag ondanks het wederom toegenomen verbruik
van elk der antibiotica iets lager dan het cijfer over
1953 (ƒ423.000).
BIJLAGE
Aantal recepten
van een groot zieken
huis per 100
verpleegdagen.
Gemiddeld aantal
recepten (over alle
ziekenhuizen en
klinieken) per 100
verpleegdagen.